Vreedzame beslechting van internationale geschillen

Vreedzame beslechting van internationale geschillen

Inleiding

Tijdens de eerste Haagse vredesconferentie in 1899 werd een verdrag gesloten voor beslechting van internationale geschillen. Tijdens de tweede Haagse vredesconferentie in 1907 werd het verdrag uitgebreid van 61 naar 97 artikelen. Dit Verdrag voor Beslechting van Internationale Geschillen is tot op heden van kracht en de meeste staten maken deel uit van dit verdrag. Deze diplomatieke vorm van conflictbeslechting kan bestaan uit adviezen, bemiddeling en internationale onderzoekscommissies.

In 1899 werd ook het Permanent Hof van Arbitrage opgericht, dat weliswaar geen scheidsgerecht is, maar oplossingen door vreedzame middelen faciliteert tussen staten, maar ook tussen staten en andere partijen. Het betekende de eerste stap tot institutionalisering van oplossing van geschillen door vreedzame middelen. De betrokken partijen benoemen elk maximaal vier leden voor dit Hof. Het is sinds 1901 gevestigd in Den Haag in het Vredespaleis. Later voegden ook andere landen zich als gastland toe.

In 1922 werd het Permanent Hof van Internationale Justitie opgericht, dat in 1945 door de VN werd vervangen door het Internationaal Gerechtshof, dat zich bezig houdt met rechtsgeschillen tussen staten. Het bestaat uit 15 rechters die worden benoemd door de Algemene Vergadering en de Veiligheidsraad van de VN. Het is gevestigd in het Vredespaleis in Den Haag. In de praktijk is het niet altijd duidelijk of er sprake is van een rechtsgeschil of van een politiek of belangengeschil. Het Hof is alleen bevoegd bij conflicten tussen staten als de toepassing van een rechtsregel in het geding is. Het Hof heeft geen bevoegdheid een oordeel/advies dwingend op te leggen. Als het politieke of belangengeschillen betreft kan men zich wenden tot het Permanent Hof van Arbitrage.

Bemiddeling of Confrontatie zoeken

Conflicten zijn er altijd geweest en zullen ook altijd blijven ontstaan. De vraag is hoe conflicten te hanteren. Ook na twee wereldoorlogen en na de oprichting van de VN doen zich talrijke conflicten voor die men met militaire middelen en/of met economische drukmiddelen in eigen voordeel tracht te beslissen. Hiermee vergeleken wordt er slechts mondjesmaat gebruik gemaakt van vreedzame middelen om een conflict tot een oplossing te brengen die beide partijen recht doet. De klimaatcrisis maakt het noodzakelijk dat alle landen samenwerken om hun gemeenschappelijke leefwereld te redden. Doorgaan met proberen conflicten te winnen ten koste van anderen lijkt voor de korte termijn misschien aantrekkelijk, maar leidt onherroepelijk tot “overwinnaars” in een verwoeste leefwereld. Korte-termijn-denken en eigen-belang-eerst-denken hebben nog steeds volop de overhand. Lange-termijn-denken en streven naar een leefbare, sociale en rechtvaardige samenleving voeren nog lang niet de boventoon. Wordt er al van de kostbare verworvenheden zoals het Permanent Hof van Arbitrage en het Internationaal Gerechtshof bitter weinig gebruik gemaakt, ook het respect voor de uitspraken en adviezen van deze organen laat veel te wensen over.

Nederland

Nederland heeft materieel en immaterieel veel geïnvesteerd in militaire oplossingen of zogenaamde humanitaire interventies met militaire middelen voor conflicten. Denken we aan Nederlandse interventies in Indonesië, Nieuw-Guinea, Joegoslavië, Irak, Afghanistan, Syrië, Mali, dan kan men niet stellen dat de betreffende volkeren daardoor beter af zijn. De interventies dienen de eigen militair-strategische en economische belangen, niet die van de betreffende bevolking. Het resultaat is heel veel burgerdoden, maatschappelijke ontwrichting, economische malaise, miljoenen vluchtelingen en ontheemden, en vaak een burgeroorlog nadat de interventie is beëindigd.

Nederland is al eeuwenlang ook het land dat rijk is geworden ten koste van anderen en met alle rijkdom een relatief grote bijdrage levert aan de klimaatverandering. Ondanks dat Nederland een democratische rechtsstaat heet, hebben rijke belangengroepen (lobby’s) vaak meer invloed dan de Tweede Kamer en weet de regering grote bevolkingsgroepen onrechtvaardig te bejegenen.

Van confrontatie naar bemiddeling

Nederland is de grote eer ten deel gevallen zulke kostbare instituties als het Permanent Hof van Arbitrage en het Internationaal Gerechtshof te mogen huisvesten in het Vredespaleis te Den Haag. Behalve dat dit een grote eer is, schept dit ook een grote morele verantwoordelijkheid. Zelden horen we de Nederlandse regering over deze instituties. Wel veel over partijpolitiek, veel over onze veiligheid, veel over onze economie, veel over militaire solidariteit met onze bondgenoten, veel over angst voor andere machtsblokken, veel over de waan van de dag.

Nederland zou zich moeten opwerpen als internationaal promotor en pleitbezorger van het internationaal recht zoals te verkrijgen in het Vredespaleis te Den Haag. Gezien de klimaatcrisis is het recht van de sterkste niet langer een garantie voor survival in een leefbare wereld. Samenwerking en rechtvaardigheid zijn meer dan ooit noodzakelijk. Het is hoog tijd dat staten in plaats van elkaar te bevechten, bemiddeling zoeken en de uitspraken en adviezen van de bemiddelaar respecteren en uitvoeren. De middelen en de mankracht die Nederland besteedt aan militaire macht, kunnen beter aangewend worden om de promotie van het Permanent Hof van Arbitrage en het Internationaal Gerechtshof te dienen!

John Zant

Nationalisme en Algemeen Belang

Nationalisme en Algemeen Belang

Egocentrisme en Algemeen Belang

Van egocentrisme wordt gesproken als iemand zijn eigen visie en belangen centraal stelt. Dat gaat vaak samen met een verminderd vermogen zich te verplaatsen in de standpunten en gevoelens van anderen – een gebrek aan empathie. Als iedereen op de wereld zich louter egocentrisch zou gedragen, zou er geen liefde, vriendschap of samenwerking kunnen bestaan. Met louter egocentrisme doet een mens zichzelf tekort, want juist in liefde, vriendschap en samenwerking vindt een mens meerwaarde in zijn eigen leven. Rekening houden met anderen, juist vanwege liefde, vriendschap en samenwerking, zou men in die zin een vorm van eigen belang kunnen noemen. Er is niets mis met het goed zorgen voor jezelf en je dierbaren. Maar een relatie kan alleen goed functioneren als er sprake is van geven en nemen. Het is noodzakelijk rekening te houden met de standpunten en gevoelens van de anderen.

“Nationalisme en Algemeen Belang” verder lezen

Groen Links maakt het verschil op gebied van vrede en veiligheid

Groen Links maakt het verschil op gebied van vrede en veiligheid: beleidsvoorstel 2013

Uitgangspunten

Bijdragen aan:

  1. de bescherming van kwetsbare burgers
  2. het vergroten van het respect voor de mensenrechten
  3. het scheppen en handhaven van vrede en veiligheid.

Kwetsbare burgers

Met beperkte middelen en mankracht is het zaak vooraf te bepalen waar je je bijdragen wilt inzetten. Als je kwetsbare burgers wilt beschermen, zul je eerst moeten inventariseren wie je daaronder wilt rekenen en zul je vervolgens je prioriteiten moeten stellen op wie je je beperkte middelen en mankracht zult richten. Een dergelijke inventarisatie ontbreekt. Desondanks worden schaarse middelen en mankracht ingezet. De vraag is hoe en door wie de prioriteiten zijn gesteld. Ook is de vraag waarom de een wel hulp krijgt en de ander met vergelijkbare problemen niet. Wordt de Nederlands keuze bepaald door de agenda van de VS, het ministerie van buitenlandse zaken van Nederland, de Navo, de beeldvorming door de media, de economische belangen? Een dergelijke prioriteitstelling ontbreekt.

Mensenrechten

Gelukkig zijn de rechten van de mens goed vastgelegd door de VN. Er zijn vele landen en regeringen die niet voldoen aan het vereiste respect voor die mensenrechten. De keuze wie aan te spreken op gebrekkig respect voor de mensenrechten vereist allereerst dat je zelf geen blaam treft op dit gebied. Voorts kun je niet de een corrigeren, terwijl je een ander die op dezelfde wijze de mensenrechten schendt, ongemoeid laat. Het kan niet zo zijn dat de mensenrechtenschendingen van niet-bevriende naties wel en van bevriende naties niet aan de kaak worden gesteld, of dat uit angst voor economische sancties er maar niet over wordt gepraat. Een evaluatie van Nederlandse mensenrechtenschendingen, alsook een helder beleid welke natie wel en welke niet door Nederland moet worden aangesproken, ontbreekt.

Vrede en veiligheid

Op gebied van internationale vrede en veiligheid is het beleid van de VN leidend. Het functioneren van de VN is verre van volmaakt en nog verre van onpartijdig. De VN-organisatie is echter wel het beste dat we als wereldburgers tot nu toe hebben. Uitgangspunt is dat kwetsbare burgers van welke natie dan ook beschermd moeten worden tegen geweld desnoods tegen hun eigen regering (R2P). Daarbij dient eerst alles in het werk gesteld te worden die kwetsbare burgers te beschermen door vreedzame middelen (diplomatie, economische sancties, humanitaire hulp, etc.). Pas wanneer deze vreedzame middelen niet helpen, kan militair ingrijpen worden overwogen. Dit eventuele militaire ingrijpen zou in ieder geval door de VN dienen te worden geleid dan wel gedelegeerd naar andere instanties of coalities. Het kan niet zo zijn, dat als alle vreedzame middelen hebben gefaald, er dus niets anders rest dan militair ingrijpen. Men zal dienen te overwegen of militair ingrijpen de zaken niet eerder verergert dan verbetert. Soms is de realiteit dat er niets anders op zit dan, militair gezien, machteloos toezien om nog erger te voorkomen. Sommigen noemen dit laf, anderen verstandig. Het Internationaal Gerechtshof wordt zelden als alternatief gezien. Waarom maakt Nederland zich meer bezorgd om Syrië dan om Tibet, de Oeigoeren, de Papoea’s, de Tsjetsjenen, de Palestijnen, de vrouwen in bijvoorbeeld India en Saoedi Arabië, etc. Wiens prioriteitstelling volgt Nederland? Waarom wel militair ingrijpen overwegen in Syrië en niet in die andere landen waar kwetsbare mensen slachtoffer zijn van geweld?

Programmapunten vrede en veiligheid van Groen Links

  1. GL maakt een wereldomvattende inventarisatie van kwetsbare bevolkingsgroepen en naties, die lijden onder geweld, uitbuiting, honger, mensenrechtenschendingen, etc. GL formuleert prioriteiten op grond van de nood van deze kwetsbare groepen en niet op grond van politieke en/of economische belangen en niet op grond van wel of niet onder de loep gelegd door de media.
  2. GL evalueert de Nederlands schendingen van de mensenrechten
  3. GL beargumenteert dat, als alle vreedzame middelen tot nu toe niet hebben geleid tot het beëindigen van geweld, militair ingrijpen niet het enig overblijvende alternatief is. Niet militair ingrijpen kan vaak nog erger voorkomen. GL bepleit het inschakelen van het Internationaal Gerechtshof ter beslechting van internationale conflicten.
  4. GL inventariseert de averechtse en negatieve gevolgen van Nederlandse deelname aan militair ingrijpen voor de korte en lange termijn om van de geschiedenis te leren, in plaats van alleen de ”successen” te roemen.
  5. GL zet zich ervoor in alle commerciële wapenproductie te verbieden. Alleen wapenproductie onder toezicht van de VN en uitsluitend te gebruiken door een internationale VN- troepenmacht en door nationale politie (voor locale ordehandhaving) zijn toegestaan.
  6. GL bepleit dat Nederland goed opgeleid en toegerust personeel levert voor een VN-leger ter handhaving van de wereldvrede, het nationale leger afschaft en zich terugtrekt uit de Navo.
  7. GL wil de wereld verbeteren door te beginnen bij de opvoeding: Leer kinderen op school de benodigde sociaal-emotionele en burgerschapsvaardigheden aan opdat zij leren om te gaan met verschillen, tegenstellingen en conflicten anders dan met geweld; pas hiertoe ook de opleiding van leerkrachten aan.

Groen Links motto

“Er is maar één land, de aarde; er is maar één volk, de mens; er is maar één geloof, de liefde.” ( F. Wibaut, onlangs geciteerd door L.

Brief aan minister van buitenlandse zaken Timmermans over Korea

Er is op dit moment sprake van een gevaarlijke escalatie in Korea. Het gevaar bestaat dat een van beide partijen, Noord-Korea of Zuid-Korea/Verenigde Staten, een casus belli zal creëren met desastreuze gevolgen. Ik roep de minister van Buitenlandse Zaken op zo spoedig mogelijk via de EU en via de VN aan te dringen op een diplomatieke oplossing voor dit conflict. Ik verzoek de minister tevens de internationale aandacht te vestigen op het Internationale Gerechtshof als mogelijkheid om in dit conflict en andere internationale conflicten te bemiddelen. Hierbij zij aangetekend dat de kans dat beide partijen bemiddeling door het Internationaal Gerechtshof zullen aanvaarden klein is, maar ik zie het als een “plicht” van Nederland deze verworvenheid een grotere plaats te geven in het collectief wereldgeheugen bij internationale conflicten. Want als Nederland, dat de eer heeft het Internationaal Gerechtshof te mogen huisvesten in het Vredespaleis, deze mogelijkheid al vergeet of bij voorbaat al inadequaat acht, wat kunnen we dan van de interesse van andere landen in dit Instituut verwachten.